آزمایش تعیین افت یاروانی بتن

این آزمایش میزان افت سفتی و یا روانی و کارایی بتن را مشخص می کند از آنجایی که یکی از پارامترهای مهم در مقاومت قطعات بتنی یکسان بودن نوع بتن در دفعات مختلف آن قطعه به شمار می رود لذا آزمایش مذکور از دفعات مختلف بتن ریزی یکنواخت بودن آن را نشان می دهد .

اسلامپ در قطعات بتنی عدد ثابتی نخواهد بود بنابراین :

1-برای بتن ریزی های معمولی در قطعاتی که به میزان متعارف آرماتوربندی شده باشند اسلامپ بین 50 تا 100 میلی متر پیشنهاد می گردد.

2-برای قطعات با آرماتور پر مانند تیرها اسلامپ 100 تا 120 میلی متر

3-برای قطعات بدون میلگرد اسلامپ بین 20 تا 50 میلی متر پیشنهاد می گردد .

وسایل مورد نیاز

الف - مخروط ناقص با ورق به ضخامت 1/19 -25/1 میلی متر بر حسب استاندارد

ب – بیلچه ازمایشگاهی جهت پر کردن مخروط

پ – خط کش به طول 30 سانتی متر جهت قرائت افت بتن

ت – یک عدد صفحه فلزی در ابعاد 40×40 سانتی متر جهت قرار دادن در زیر مخروط

مراحل آزمایش

الف – صفحه فلزی در محل صاف و محکم در حالت تراز قرار داده شود

ب – قرار دادن مخروط از طرف دهانه بزرگ تر بر روی صفحه فلزی

ج – ریختن بتن داخل مخروط و کوبیدن ان در سه مرحله

د – خارج کردن قالب مخروطی به طور عمودی به طرف بالا

ت – قرار دادن قالب مخروطی در کنار بتن مورد آزمایش

ث – قرار دادن میله فلزی بر روی قالب مخروطی به طور افقی

پ – اندازه گیری بلندترین نقطه بتن و خط ریز میله توسط خط کش بر حسب میلی متر

محاسبات و نتایج

از آنجایی که روانی و میزان افت بتن بستگی به نوع کاربرد بتن دارددر جدول زیر روانی توصیه شده

برای کاربردهای مختلف را نشان داده است بنابراین اسلامپ صفر بیانگر هیچ گونه افت در بتن

می باشد و اسلامپ 300یعنی بتنی که کاملا" فرو ریخته این بتن به علت آب  زیاد دادای مقاومت

بسیار ضعیف بوده و به هیچ وجه تحمل بارهای وارده را نخواهد داشت .

آزمایش تعیین مقاومت فشاری بتن

وسایل آزمایش

*دستگاه مخلوط کن

*ظروف جهت توزیع

*ظروف مدرج آزمایشگاهی

*ترازو با دقت 1/0 گرم

*قالب مخصوص

*دستگاه مقاومت فشاری

*میله ویبره

*کمچه یا ماله

شرح دستگاه مقاومت فشاری

از دو فک ثابت و متحرک تشکیل شده است که مصالح مورد آزمایش در بین این دو فک قرار گرفته و سپس توسط دستگاه به آن نیرو وارد می آید باید توجه داشت که مصالح باید بین دو فک کاملا" فیکس شده و بعد نیرو اعمال گردد سطح نمونه که به فکهای دستگاه می چسبد باید کاملا" صاف بوده تا نیرو به صورت یکنواخت به نمونه وارد شود دستگاه دارای یک صفحه دیجیتالی است و مقدار نیروی حداکثری که نمونه تحمل می کند را می توان از روی آن تعیین کرد .

مشخصات قالب مقاومت فشاری

از قالب های مختلفی می توان برای این آزمایش استفاده کرد اما در این آزمایش از قالب سیلندری استفاده شده است این قالب به شکل استوانه ای به قطر 15 cm ارتفاع 30 cm می باشد که به هنگام آزمایش مقاومت فشاری دو قاعده آن تحت فشار قرار می گیرد.

مراحل آزمایش

ابتدا قالب را روغن کاری می کنیم تا بتن به بدنه ان نچسبد سپس آن را می بندیم و بتن را به ترتیب زیر درون آن قالب گیری می نماییم ابتدا تا ارتفاع 15 cm قالب سیلندری را بتن می ریزیم و بعد توسط میله ویبره مخصوص تعداد 15 ضربه به تمام سطح بتن درون قالب وارد می کنیم آنگاه لایه دوم را تا ارتفاع 20cm ریخته و  به صورت مشابه لایه اول ویبره می نماییم . در پایان لایه سوم را ریخته و ویبره می کنیم . سطح قالب و نمونه را با کاردک یا کمچه صاف کرده و قالب را درون اتاق رطوبت با دمای 27-20 درجه سانتیگراد و ددرصد رطوبت 15% به مدت 24 ساعت قرار می دهیم . پس از مدت مذکور نمونه را از درون قالب خارج نموده و آن را داخل حوضچه آب آهک قرار می دهیم . دمای آب حوضچه باید در حدود 23 می باشد .نمونه های تا زمان آزمایش درون حوضچه باقی می مانند زمانی که خواستیم نمونه ها را توسط دستگاه تست کنیم آنرا از درون حوضچه خارج کرده و سطح خارجی آنرا خشک می کنیم چون قاعده های نمونه سیلندری باید در بین فک ها قرار گیرد بنابراین لازم است که سطح آنها کاملا" صاف باشد برای این منظور نمونه را پس از خروج از حوضچه توسط مواد گوگردی کپینگ می کنیم تا کاملا" صاف باشد .

خطاهای آزمایش

الف – خطای به هنگام قالب گیری بتن و ویبره آن

ب – خطای ناسی از عدم رعایت حدود و شرایط آزمایش

ج – خطابی ناشی از محاسبات و گرد کردن اعداد

تعیین مقاومت کششی بتن

این آزمایش جهت تعیین مقدار مقاومتی که بتن در مقابل نیروی کششی از خود نشان می دهد.

وسایل موردنیاز

*دستگاه مخلوط کن

*ظروف جهت توزین

*ظروف مدرج

*ترازو با دقت 1/0 گرم

*دستگاه تست برزیلی

*دستگاه مقاومت فشاری

*قالب سیلندری

*کمچه یا ماله

دستگاه مقاومت فشاری

چون بتن دارای دانه بندی درشت می باشد لذا استفاده از قالب بریکت و دستگاه مقاومت کششی برای آن قابل  انجام نمی باشد لذا از قالب سیلندری استفاده می کنیم اما آن را به صورت افقی قرار می دهیم تا دستگاه مقاومت فشاری به آن نیروی فشاری وارد نماید.

دستگاه تست برزیلی

چون قالب سیلندری را به تنهایی نمی توان میان دو فک دستگاه مقاومت فشاری قرار داد بنابراین آن را به صورت افقی در این دستگاه قرار داده و بعد ان را در میان فک های دستگاه قرار می دهیم این دستگاه دارای یک پایه می باشد که در طرفین آن زائده هایی به عنوان محافظ وجود دارد تا قالب درون آن نلغزد همچنین یک تیر فولادی به شکل مکعب مستطیل در بالا قرار دارد که بروی نمونه قرار می گیرد .

قالب سیلندری

این قالب به شکل استوانه ای با قطر 15cm و ارتفاع 30cm می باشد.

شرح مراحل آزمایش

ابتدا بتن را توسط روش های گفته شده در آزمایشات قبلی تهیه می کنیم و آن را به ترتیب زیر درون قالب سیلندری که قبلا" روغن کاری کرده ایم قرار میدهیم و بتن تازه را در سه لایه 15cm درون قالب استوانه ی ریخته و در هر لایه 25 ضربه توسط میله ویبره مخصوص وارد می کنیم پس از قالب گیری نمونه را درون اتاق رطوبت با دمای 20-27 و رطوبت 50% به مدت 24 ساعت قرار می دهیم تا به گیرش اولیه خود برشد سپس نمونه را از درون قالب خارج کرده و آن را درون حوضچه آب آهک با دمای 17±23 قرار می دهیم در زمان انجام آزمایش نمونه را از داخل حوضچه خارج و آنرا خشک  می کنیم سپس نمونه را به صورت افقی بر روی دستگاه تست برزیلی قرار می دهیم که یکی از سطوح صاف آن با سطح نمونه تماس پیدا کند و ظان را کمی به سمت پایین فشار می دهیم تا نمونه را نگه دارد و بعد پیچ های انتهایی آنها را به حالت افقی برمی گردانیم .حال دستگاه تست برزیلی را با نمونه درون آن میان فک های دستگاه مقاومت فشاری قرار می دهیم تا نیرو از طرف دستگاه به تیر فولادی و از آنجا به نمونه وارد گردد تا جایی که نمونه به صورت طولی گسیخته گردد و حداکثر نیروی به دست آمده را یادداشت می کنیم .

محاسبات

 p = نیروی وارده  

 L = طول نمونه      

D = قطر نمونه

نتیجه اینکه تقریبا " مقدار مقاومت کششی 10/1 مقاومت فشاری در نمونه بتن مورد آزمایش بوده است.

- آزمایش حد روانی

فرآیند

1-قوطی های عایق رطوبت را برداشته و آنها بر چسب گذاری کرده و جرم هر یک را اندازه گیری و ثبت نمایید.

شما سه یا چهار قوطی را جهت آزمایش حد خمیری و دو قوطی را جهت حد خمیری استفاده خواهید کرد.

2-دستگاه حد روانی را تمیز مکرده و مطمئن شوید که کار می کند .در صورت لزوم ارتفاع سقوط فنجان را با دقت

1 سانتی متر تنظیم نمایید. همچنین این اطمینان راپیدا نمایید که طی سقوط کمترین حرکت جانبی رخ خواهد داد.

3-نمونه را با شکستن کلوخه های دانه های در یک هاون با یک کلوخ کوب آماده نمایید.سپس الک را روی الک

نمره ی 4 خالی نمایید. سپس الک را روی الک نمره ی 4 را جمع نمایید 20 گرم از مصالح جمع شده را برداشته و

آنرا جهت آزمایش حد خمیری کنار بگذارید. حدود200 گرم از خاک خشک شده با هوا را درون ظرف ریخته و با آب

مخلوط نمایید. و با به هم زدن ورز دادن و خرد کردن متناوب به وسیله ی یک کلوخ کوب  نمونه را آماده نمایید.

4-وقتی خاک به طور کامل با آب مخلوط شد آن را در دستگاه کاساگرانده قرار دهید.

5-بخشی از خاک را جهت آزمایش در فنجان برنجی در دستگاه کاساگرانده قرار دهید.سطح خاک را توسط کاردک تراز

و صاف نمایید سعی نمایید تا تمام حباب های هوا را خارج نمایید. ضخامت پیشینه ی خاک در فنجان می بایست تقریبا"

1 سانتی متر باشد . از ابزار ایجاد شیار در نمونه ی خاک استفاده نمایید.توجه داشته باشید که هیچ ذره ی خاکی در

کف شیار موجود نباشد .

6-فنجان را بردارید و با چرخاندن دسته ی محور آن را با سرعت 2 بار برثانیه رهاسازی نمایید. این کار را تا زمانی که شکاف

در طول 13 سانتی متر بسته شود ادامه دهید. تعداد ضربات را در برگه ی داده ها با عنوان N یادداشت نمایید.

7-یک برش از خاک را از بخشی از خاک که شکاف با جریان خاک بسته شده است خارج نمایید.خاک را در یک قوطی عایق

رطوبت قرار دهید و میزان آب را اندازه گیری نمایید.

8-اگر شماره ضربه بیش از 25 باشد آب بیشتری اضافه نمایید. در هر گام حدود  4 تا 5 میلی لیتر آب را به نمونه اضافه نمایید

تا تعداد ضربات کم شود . اگر تعداد ضربه ها کمتر از 25 باشد اندکی مقدار خاک بیشتری را به نمونه اضافه نمایید و آنها را با

دقت مخلوط کرده و آزمایش را تکرار نمایید. مظمئن شوید که فنجان حد خمیری قبل از تکرار هر آزمایش کاملا" تمیز شده باشد.

9-آزمایش را تا زمانی که حداقل سه نمونه با شماره ی ضربه ی بین 15 تا 35 به دست آیند تکرار نمایید.

10-تعداد ضربه ها را در مقابل میزان رطوبت در یک نمودار نیمه لگاریتمی رسم نمایید و یک خط صاف را از بین نقاط عبور دهید.

حد روانی میزان رطوبت منطبق بر 25 ضربه روی خط مستقیم می باشد.(تصویر صفحه 100-101)