تعیین ضریب تصحیح مصالح سنگی

روش کار : ضریب تصحیح مصالح سنگی در نمونه ای که مخلوطی از مصالح ریز دانه و درشت دانه است این ضریب با اعمال فشار کالیبره شده بر روی نمونه ای از مخلوط مصالح ریزدانه و درشت دانه که روی آنرا آب گرفته و رطوبت آن را آب گرفته و رطوبت آن را با رطوبت واقعی در نمونه بتن تقریبا" یکسان است تعیین می گردد. مقدار نمونه مصالح سنگی : وزن مصالح ریزدانه و درشت دانه ی موجود در نمونه ی بتن تازه را که تعیین حجم هوا در آن مورد نظر است به صورت زیر معین کنید:

آماده کردن نمونه آزمایشی بتن

مطابق روشهای عملی شرح داده شده ASTM C172  نمونه ای از مخلوط بتن تازه تهیه کنید .اگر بتن دارای دانه های درشت تر از 2 اینچ (50 میلیمتر) است .مقدار کافی از نمونه موجود را مطابق ASTM C172  بوسیله شستن از روی الک 2/1 1 اینچ (5/37 میلیمتر) عبور دهید تا نهایتا" مقدار مصالحی بیش از آنچه برای پر کردن ظرف لازم است بدست آورده شود.عمل شستن نمونه بتن تازه از روی الک را با حداقل مقدار ممکنه توزیع ملات انجام دهید.

سعی نکنید ملات چسبیده به مصالح درشت دانه ی باقی مانده روی الک را برطرف کنید.

روش تعیین مقدار هوای بتن

ریختن و متراکم کردن نمونه

نمونه  بتن تهیه شده طبق قسمت (6) را در لایه های مساوی در ظرف اندازه گیری بریزید.هر لایه را به وسیله میله (2-1-7) یا از طریق لرزندان (3-1-7) متراکم نموده و لایه متراکم شده آخر را صاف کنید. برای بتنی که اسلامپ آن بیش از 3 اینچ (76 میلیمتر) است نباید از لرزاندن استفاده نمود.

میله زدن : بتن را در سه لایه با حجم تقریبا" مساوی در ظرف اندازه گیری بریزید و هر لایه را 25 ضربه ی تخماق که به طور یکنواخت روی تمام سطح بتن توزیع گردیده متراکم کنید .بعد از میله زدن هر لایه بوسیله چکش چوبی به طور ملایم 10 تا 15 بار به پهلوهای ظرف ضربه بزنید تا حبابهای هوا بوسیله میله زدن از ان خارج شوند و حبابهای بزرگ هوای محبوس شده آزاد گردند. لایه زیرین را به طوری که میله در تمام عمق آن نفوذ کند ولی شدت میله زدن نباید بنحوی باشد که میله به کف ظرف برخورد کند میله زدن دومین لایه و آخرین لایه باید طوری باشدکه میله فقط به عمق حدود 1 اینچ در لایه قبلی نفوذ کند.

آخرین لایه بتن را به صورتی در طرف بریزید که سر ریز نکند.

ویبراسیون : بتن را در دولایه با حجم تقریبا" مساوی در ظرف اندازه گیری بریزید. تمام بتن هر لایه را قبل از شروع ویبره در ظرف اندازه گیری بریزید.تمام بتن هرلایه را قبل از شروع ویبره در ظرف بریزید.هرلایه را با سه بار وارد کردن ویبراتور که به طور یکنواخت روی سطح توزیع گریده متراکم کنید.بتن آخرین لایه را به طوری در ظرف بریزید که سرریز نکند برای ویبراسیون لایه زیر دقت کنید که ویبراتوربا کف یا پهلوهای ظرف تماس پیدا نکند.درموقع بیرون کشیدن ویبراتور از نمونه توجه کنید که هیچ هوایی جایگزین نشود .باتوجه به نوع بتن ویبراتور و طرف اندازه گیری مدت زمان استانداردی را برای زمان ویبراسیون بیش از اندازه ممکن است سبب جدا شدن دانه ها و خروج هوایی که عملا" در بتن داخل گردیده است بشود.معمولا" ویبراسیون تا آنجا ادامه می یابد که سطح بتن نسبتا" نرم شده و لعابدار شود.هرگز نباید ویبره کردن را آنقدر ادامه داد که موجب خروج کف از بتن شود.

پرداخت کردن سطح بتن: بعد از متراکم کردن بتن سطح فوقانی آن را به وسیله یک میله و با یک حرکت برشی و عرضی صاف کنید. برای تراکم کامل بتن ظرف نباید حاوی بتن اضافی یا کسری باشد.بهترین حالت این است که در موقع صاف کردن سطح بتن تقریبا" اینچ از بتن برداشته شود.برای رفع کسری بتن می توان مقدار کمی بتن به نمونه اضافه کرد .در صورتی که در ظرف بتن اضافی وجود داردقبل از صاف کردن سطح آن بتن اضافی را بردارید.بکار بردن روش آزمایش :هر قسمت از دو روش آزمایش که به طورخاص به دستگاه نوع A  یا B مربوط نمی شود باید برای هر نوع دستگاه بکار برده شود.

روش ازمایش – دستگاه نوع A

آماده کردن وسایل – لبه ها و زه ظرف و درپوش آن را کاملا" تمیز کنید تا وقتی در آن بسته می شود کاملا" آب بندی گردد.دستگاه را سوار کنید و از طریق لولهآن را روی بتن اضافه کنید تا آب داخل لوله به نصف ارتفاعی که علامت گذاری شده برسد.دستگاه را 30 درجه از حالت قائم خارج کنید و به حالت مایل نگه دارید . با استفاده از کف طرف به عنوان یک محور دستگاه چند دورکامل بگردانیدو همزمان به در پوش ضربات آرامی بزنید تا همه حبابهای محبوس بالای نمونه بتن خارج شود .دستگاه را به حالت قائم برگردانیدو در حالی که به پهلوهای ظرف ضربات آرامی می زنید ستون آب را تا کمی بالاتر از علامت صفر پر کنیدقبل از بستن سوراخ بالای ستون آب تراز آب را به علامت صفر لوله ی مدرج برگردانید.

روش آزمایش – به کمک یک پمپ دستی کوچک فشاری کمی بیش از فشار مطلوب آزمایش (P) ( بیش از حدود 2/0 پوند بر اینچ به بتن اعمال کنید .برای از بین بردن مقاومت های موضعی به پهلوهای طرف ضرباتی بزنید و وقتی فشارسنج فشار واقعی آزمایش (P) را نشان می دهد سطح را قرائت نموده و با دقت کوچکترین تقسیمات روی لوله یا نصف این تقسیمات ثبت نمایید. برای مخلوط هایی که بسیار ناهنجار بوده و فضای خالی زیادی دارند.ممکن است لازم باشد

ضربات بیشتری به ظرف زده شود تا حجم هوایی که مشخص می شود تغییر نکند .بوسیله تهویه هوا از بالای ستون آب و زدن ضربات ملایم به مدت یک دقیقه به پهلوهای طرف بتدریج فشار هوا را آزاد کنید سطح تراز جدید آب را با دقت کوچکترین تقسیمات رود لوله یا نصف این تقسیمات ثبت کند.حجم ظاهری هوا را به صورت زیر بدست آورید.

آزمایش کنترل – مراحل شرح داده شده را بدون اضافه کردن آب برای رساندن تراز ان به علامت صفر تکرار کنید. دو مقدار متوالی تعیین شده برای حجم هوا باید با اختلاف کمتر از 2/0 درصد حجم هوا باهم مطابقت داشته باشد . مقدار اب که مطابق قسمت 9 برای محاسبه ی حجم هوا  به کار می رود از میانگین این دو مقدار بدست آورید.

4هرگاه حجم هوا از دامنه نمایش هواسنج دستگاه تجاور نکند . مقدار تقریبی فشار  که تحت آن حجم ظاهری هوا دو برابر مقداری است که از روی هواسنج قرائت می شود از رابطه زیر بدست می آید:

 روش آزمایش – دستگاه نوع B

آماده کردن وسایل – لبه ها یا زه ظرف و درپوش آن را کاملا" تمیز کنید تا وقتی در آن بسته می شود کاملا" آب بندی گردد. دستگاه را سوار کنید شیر هوای بین مخزن هوا و ظرف را ببندید و شیرهای هواگیری روی درپوش را باز کنید . با استفاده از یک سورنگ پلاستیکی آب را از یکی از شیرهای هواگیری به داخل ظرف تزریق کنید تا اینکه ازشیر هواگیری دیگر آب بیرون بزنید. به آرامی کنتور را تکان دهید تا همه هوا از این شیر هوا خارج گردد.

روش آزمایش – شیر هواگیری روی درپوش را ببندید و تا وقتی فشار مخزن روی خط فشار اولیه است به داخل آن هوا پمپ کنید. چند ثانیه صبر کنید تا اینکه دمای طبیعی برسد. با باز کردن پیچ هوا یا پمپاژ بیشتر هوا درجه فشارسنج را بر روی خط فشار اولیه تثبیت کنید.برای از بین بردن مقاومتهای موضعی در برابر ورود آب به بدنه ظرف ضرباتی بزنید. به آرامی به فشارسنج ضربه بزنید تا درجه فشار تثبیت شود و سپس درصد هوا را از روی عقربه فشارسنج قرائت کنید. قصور در بستن شیر هوای اصلی قبل از آزاد کردن فشار ظرف یا مخزن هوا سبب وارد شدن آب به درون ظرف هوا وارد گردد باید از طریق شیر هواگیری آن را خارج نمود. برای خارج کردن آخرین ذرات آب باید چندین مرتبه از پمپ استفاده کرد . قبل از برداشتن درپوش ظرف با باز کردن هر دو شیر فشار را تخلیه کنید.

آزمایش مخروط ماسه

آزمایش مخروط ماسه خارج کردن یک نمونه ی خاک از زمین و اندازه گیری وزن آن W انجام می شود .سپس حجم V خاک حفاری شده

با اندازه گیری حجم ماسه ی زیر لازم جهت پر کردن چاله تعیین می شود . وزن واحد خاک و وزن واحد خشک از طریق روابط زیر

محاسبه می شوند.

ماسه ی استفاده شده در روش مخروط ماسه می بایست دارای مشخصات استاندارد باشد خاک استفاده شده در این آزمایش

می بایست خشک باشد و ذرات می بایست گردگوشه یا نیمه گرد گوشه باشند آزمایش به طور کامل استاندارد D 1556 شرح داده

شده است .

آزمایش چگالی بالون لاستیکی

این آزمایش با روش مشابه مخروط ماسه انجام می شود با این تفاوت که روش تعیین حجم نمونه ی خاک خارج شده متفاوت است .

میزان مشخصی نمونه خاک از محل خارج می شود و جهت ارزیابی وزن W و میزان رطوبت خاک w درون ظرف آب بند قرار داده می شود .

یک صفحه ی فولادی و وسیله ی بالون لاستیکی بالای گودال ازمایش قرار می گیرد با اعمال فشار  هوا و یک سربار به سیال موجود در

بالن لاستیکی تا پر کردن کامل گودال آزمایش منبسط می شود اختلاف حجم سیال در دستگاه برابر حجم گودال آزمایش می باشد این

روش نمی تواند در خاک های اشباع یا نرم که ممکن است هنگام منبسط شدن بالون جهت اندازه گیری خاک حالت خود را از دست دهند

به کار گرفته شود. این تکنیک نمی بایست در خاکریزهای تراکم یافته ای که شامل شن های خرد شده هستند مورد استفاده قرار گیرد .

زیرا لبه ی تیز آنها می تواند به غشای لاستیکی بالون اسیب بزند . این فرایند با جزئیات کامل در استاندارد ASTM D2167 توضیح داده شده است .

آزمایش چگالی هسته ای

روش چگالی هسته ای مصرف زمان کمتری دارد و روش غیر مخرب تری جهت تعیین چگالی و وزن واحد خاک در صحرا می باشد.آزمایش چگالی

هسته ای در خاک ها و سنگ ها در سه  استاندارد مختلف ASTM شرح داده شده است که عبارتند از D2922 (عمق کم ) D3017  (عمق کم )

و  D5195 .بر اساس اصول این روش یک دستگاه هسته ای که شامل یک منبع رادیو اکتیو و مشاهده گرهای تابش پرتو می باشد. روی سطح

زمین قرار داده می شودو این دستگاه پرتو های اشعه ی گاما را از طریق خاک منتشر می کند پرتوهای که توسط خاک جذب نمی شود و مشاهده

گرها به شکل معکوس به وزن واحد خاک مربوط می شود روش انتقال مستقیم شامل جاگذاری منبع تا 30 سانتی متر زیر سطح زمین قرار داده می شود .

روش مخروطه ماسه ریز استاندارد

ماسه به کار رفته در آزمایش مخروط ماسه می بایست خشک و تمیز باشد همچنین ماسه باید سمتنه نشده باشد و دارای دانه بندی و توزیع چگالی یکنواخت

باشد ضریب یکنواختی می بایست کمتر از 2 باشد 100% ماسهه باید از الک نمره 10 بگذرد و 97% روی الک نمره ی 60 باقی بماند داانه های ماسه

می بایست با دوام و نیمه گرد گوشه باشند.به طور معمول ماسه ی اوتاوا 20/30  در این آزمایش مورد استفاده قرار می گیرد.

 تجهیزات آزمایش

• مخلوط ماسه با شیر تنظیم

• ظرف پلاستیکی 3.83 liter

• صفحه فولادی با سوراخ مرکزی

• ابزار حفاری : قاشق –ماله – اسکنه و ....

• ظرف های آب بند

• ترازو با حداقل ظرفیت 20 kg و دقت 5 گرم

• اجاق

• ظروف تبخیر

• قالب تراکم استاندارد 

فرآیند آزمایش  

کالیبراسیون تجهیزات : تعیین وزن واحد ماسه .جرم قالب تراکم استاندارد را اندازه بگیرید  که شامل صفحه ستون و قالب می شود اما شامل طوقه نمی شود

ارتفاع داخلی و قطر قالب راتعیین نمایید.حجم قالب  را محاسبه نمایید.

قالب را بدون حرکت دادن اضافی با ماسه ی استاندارد پر نماییدزیرا  این عمل می تواند باعث افزایش چگالی ماسه شود . استفاده از یک شمشه ماسه ی

اضافی را خارج کرده و جرم قالب و ماسه را   اندازه بگیرید .

مرحله 2 را تا زمانی که دو مقدار جرم اندازه گیری شده ی متوالی اختلافی کمتر یا برابر 10 گرم داشته باشند تکرار نمایید .

وزن واحد ماسه را محاسبه نمایید :

که در این رابطه g برابر شتاب گرانش می باشد.

تعیین وزن ماسه ی مورد نیاز جهت پر کردن ظرف مخروط و صفحه ی فولادی .

ظرف پلاستیکی را بادد ماسه پر کنید و جرم ظرف مخروط و ماسه را تاندازه  گیری نمایید.

صفحه فولادی را روی سطح افقی تمیز قرار دهید.مخروطه ماسه را با شیر بسته به در ر استای بالا و پایین به صورت دورانی حرکت دهید. قیف فلزی را در سوراخ

صغحه ایی فولادی شیر راا ببندید جرم ظرف نیمه خالی شده   را اندازه بگیرید. اختلاف در جرم ظرف پر و ظرف خالی برابر جرم ماسه ی مورد نیاز جهت پر

کردن مخروط و صفحه ی فولادی می باشد.

 روش چگالی بالون

مناسب ترین روش جهت تعیین چگالی و وزن واحد درجا جهت خاک های ریزدانه یا مصالح دآن های بدون جایگزین با مصالح سنگی یا درشت دانه می باشد .

این آزمایش جهت خاک هایی که شکل خود را تحت اعمال نیرو از دست می دهند نظیر خاک های اشباع شده خاک نباتی و خاکهای با خاصیت خمیری زیاد

و نیز خاک هایی که دارای نسبت پوکی بالا یا دارای ذرات با پیوند سست هستند مناسب نیست .

 تجهیزات آزمایش

• دستگاه بالون

• صفحه ی فولادی

• ترازو با حداقل ظرفیت 20 kg و دقت 5 gr

• اجاق خشک کن

• ابزارهای حفاری

• ظروف آب بند

• شمشه

• وزنه های سربار

 فرآیند آزمایش

دستگاه چگالی بالون را می بایست قبل از اولین استفاده کالیبره کرد به این منظور می توان از اندازه گیری حجم ظروفی که حجم آن ها مشخص می باشد

نظیر قالب های مورد استفاده در آزمایش تراکم استاندارد یا تصحیح شده استفاده کرد.

سطحی را که آزمایش در آن انجام می شود را هموار سازید این عمل می تواند با استفاده از بولدوزر یا سایر تجهیزات سنگین انجام شود تا ناهمواری زمین

در محدوده ی مورد آزمایش وجود نداشته باشند .

صفحه زیر ستون و دستگاه بالون را در محل ازمایش سوار نمایید استفاده از فشار سربار یکسان استفاده شده در طی فرآیندکالیبراسیون یک قرائت اولیه

از نشانگر حجم را یادداشت نمایید.

دستگاه چگالی بالون را خارج کرده و بدون برهم زدن خاک اطراف یک گودال را در صفحه ی زیر ستون در بالای گودال آزمایش به بیشینه ی اندازه ی ذرات بستگی دارد .

• جرم یک ظرف آب بند را اندازه بگیرید.

• خاک خارج شده از میدان آزمایش را در داخل ظرف آب بند قرار داده و جرم آنها را اندازه بگیرید.

• خاک را خشک کرده و جرم ظرف آب بند و خاک خشک را اندازه بگیرید .

• دستگاه چگالی بالون را پشت صفحه ی فولادی قرار دهید و فشار و سربار را که طی کالیببراسیون اولیه اعمال شده است را دوباره وارد نمایید.

• قرائت نشانگر حجم را بخوانید اختلاف بین قرائت های اولیه برابر حجم گودال آزمایش بر حسب متر مکعب می باشد.

g شتاب گرانش زمین می باشد

داده ها و محاسبات نمونه  L

داده های اندازه گیری شده

قرائت اولیه نشانگر حجم   برابر 0.047 liter

قرائت نهایی نشانگر حجم  برابر  1.488 liter

جرم ظرف آب بند  برابر0.653 kg

جرم ظرف آب بند و خاک خارج شده  برابر 30.25 kg

جرم ظرف آب بند و خاک خشک  برابر 28.33 kg

 آزمایش:

نمونه ای از بتن تازه در قالبی به شکل مخروط ناقص ریخته می شود و توسط یک میله متراکم میگردد.

سپس قالب بالا آورده می شود و بتن نشست می کند. فاصله بین وضعیت اولیه و تغییر شکل یافته ی

بتن در مرکز سطح بالایی آن انداره گرفته می شود و به عنوان اسلامپ بتن گزارش می شود.

وسایل آزمایش

قالب: نمونه آزمایش باید درون یک قالب فلزی ریخته شود و شکل بگیرد.ضخامت هیچ نقطه ای از فالب کمتر

از 045/0 اینچ (14/1 میلیمتر) نباشد.قالب باید به شکل سطح جانبی یک مخروط ناقص با قطر پایینی 8 اینچ

(203 میلیمتر) و قطر بالایی 4 اینچ (102 میلیمتر) و ارتفاع 12 اینچ (305 میلیمتر) باشد. دامنه ی خطای مجاز

در قطر ها و ارتفاع ±8/1 اینچ (2/3 میلیمتر) می باشد.سطوح پایین و بالای قالب می بایست باز و موازی یکدیگر

بوده و نسبت به محور مخروط زاویه قائمه بسازند. قالب باید دستگیره ها و جاپاهایی داشته باشد. سطح داخلی

قالب باید نسبتا صاف و بدون بر آمدگیهای ناشی از  پرچ ها باشد.

میله ی کوبیدن : میله کوبیدن بایدیک میله فولادی مستقیم به قطر 16 میلیمتر و ارتفاع 124 اینچ (600 میلیمتر) باشد

که نوک آن به صورت نیم کره ای به قطر16 میلیمتر گرد شده است.

صفحه زیر قالب : این صفحه می تواند فلزی ، شیشه ای و یا بتن نفوذ ناپذیر باشد. لیکن نوع فلزی آن مرسوم تر می باشد.

ابزار و وسایل عمومی آزمایشگاه

نمونه

آن بخش از بتن که نمونه های آزمایش از آن ساخته می شوند باید نماینده ی تمام مخلوط باشد

روش آزمایش

قالب را مرطوب کرده و آن را روی یک سطح تخت ، مرطوب، نفوذ ناپذیر و صلب قرار دهید. با ایستادن روی دو جای پا ، قالب را

هنگام پر کردن محکم سر جایش نگهدارید. از نمونه استانداردی که به دست آمده ، قالب را در سه لایه که هر کدام 3/1 حجم

قالب می باشد پر نمایید.

نکته : 3/1 حجم قالب اسلامپ آن را به عمق 67 میلیمتر و 3/2 حجم آن را به عمق 155 میلیمتر پر می کند.

هر لایه را با 25 ضربه ی میلیه ی مخصوص بکوبید. ضربه ها را بطور یکنواخت روی مقطع هر لایه توزین نمائید. برای لایه زیرین لازم

است میله را کمی کج  کرده و تقریبا نصف ضربه ها را در نزدیکی محیط بزنید و سپس بقیه ضربه ها به صورت قائم و در مسیری

مارپیچ به سمت مرکز، ادامه داده شوند. ضربه های لایه زیرین باید طوری باشد که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. لایه ی دوم

و لایه ی بالایی را نیز طوری بزنید که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. بنابر این در هر ضربه میله مقداری هم به لایه ی زیرین نفوذ می کند.

درهنگام پر کردن لایه بالایی و قبل از آغاز ضربه ها، آنقدر بتن به داخل قالب بریزید تا بصورت برآمده از قالب بیرون بزند. اگر ضربه زدن باعث شد

که سطح بتن از لبه ی بالای قالب پائین تر بیاید، مقداری بتن اضافه نمائید، طوری که همیشه مقداری بتن اضافی در بالای قالب وجود داشته باشد.

پس از آنکه ضربه زدن لایه ی بالایی پایان یافت با غلتاندن میله روی لبه ی قالب، بتن اضافی را بردارید. سپس بلافاصله قالب را با دقت و بطور قائم

بطرف بالا کشیده و از روی بتن بردارید. قالب را بدون هیچگونه حرکت جانبی یا پیچشی در فاصله زمانی 2±5 ثانیه به فاصله 305 میلیمتر بالا بیاورید.

آزمایش باید از آغاز پر کردن تا برداشتن قالب بدون هیچ وقفه ای انجام شود و زمان آن بیش از 5/2 دقیقه بطول نیانجامد.

بلافاصله با اندازه گیری فاصله ی قائم بین بالای قالب و مرکز سطح بالای نمونه ی تغییر یافته، اسلامپ را تعیین نمائید اگر ریزش یا لغزش معینی

در یکطرف یا بخشی از نمونه رخ دهد، آزمایش مردود می باشد و لازم است آزمایش مجددی با استفاده از بخش دیگری از بتن انجام شود.

اگر در دو آزمایش متوالی روی بتن، ریزش یا لغزش بخشی از نمونه مشاهده شود، احتمالا بتن فاقد شکل پذیری و چسبندگی لازم برای انجام آزمایش اسلامپ می باشد.

گزارش اسلامپ نمونه را با دقت 6 میلیمتر بصورت زیر محاسبه و ثبت نمائید:

ارتفاع نمونه بعد از نشست – 305 (میلیمتر) = اسلامپ(میلیمتر)

روش دیگر آزمایش 

شرح آزمایش

الف – وسایل مورد نیاز

*دستگاه نمونه گیر اسلامپ

*سینی فلزی

*میلگردی به طول 35 سانتیمتر که  در یک سر آن خط کشی به عرض 5 سانت قرار دارد .

*یک عدد میگرد ساده به طول 40 الی 50 سانت که برای متراکم کردن بتن داخل مخروط به کار می رود

*وسیله سنجش ارتفاع ترجیحا" یک عدد متر کوچک

ب – روش آزمایش

در کارگاه به هنگام بتن ریزی قسمت های مختلف سازه آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک بر اساس اردر صادر شده

از طرف پیمانکار نسبت به اخذ یک یا چند نمونه بتن از محل بتن ریزی بایستی آزمایش اسلامپ انجام شود و نتیجه

آن در گزارش ذکر گردد.

بر روی مقدار بتنی که برای نمونه برداری از مجموعه بتنموجود در پایکار جدا نموده ایم قبل از انجام نمونه برداری باید

آزمایش اسلامپ صورت گیرد برای این منظور ابتدا مخروط اسلامپ را بر روی سینی مربوط و در محل خود مستقر

می نمائیم .این عمل باید در سه مرحله انجام گیرد که در هر مرحله یک سوم از ارتفاع مخروط را که برابر 10 سانت

می باشد با بتن پر نموده و نسبت به ویبره یا متراکم کردن بتن یا میله مخصوص اقدام می گردد.

در مرحله اول باید عمق فرو رفتن میله تراکم در داخل بتن به انذدازه عمق بتن و تا کف باشد اما در دو مرحله بعد باید

به جهت  حصول پیوستگی در بین دو لایه به اندازه  تقریبی 3 الی 5 سانت میله تراکم را داخل لایه زیرین فرو برده و بدین

ترتیب نسبت به نواخت 25 ضربه به شرح فوق اقدام نماییم .

پس از اتمام سه مرحله فوق و پر شدن مخروط با یک خط کش فلزی و یا هر نوع وسیله ممکن سطح بتن را صاف نموده 

تا با لبه قائده بالایی در یک تراز قرار گیرد. پس از این مرحله از دستگیره های جانبی مخروط گرفته چفت و بست مخروط

به سینی را باز  می کنیم و به آرامی با سرعتی ملایم و ثابت بدور از هر نوع عجله به  صورت قائم مخروط را از روی بتن بر می داریم .

پس از اتمام سه مرحله فوق و پر شدن مخروط با یک خط کش فلزی و یا هر نوع وسیله ممکن سطح بتن را صاف نموده تا

به لبه قائده بالیی در یک تراز قرار گیرد پس از این مرحله از دستگیره های جانبی مخروط گرفته چفت و بست مخروط به سینی

را باز می کنیم و به آرامی با سرعتی ملایم و ثابت بدور از هرنوع عجله به صورت قائم مخروط را از روی بتن بر میداریم .

پس از برداشتن مخروط بتن مقداری افت خواهد کرد پایه میله ای که به سر آن یک خط کش وصل است را چرخانده و دقیقا"

بر روی بتن قرار می دهیم تا ارتفاع ریزش بتن بسنجیم با متر کوچکی که در اختیار داریم ارتفاع مابین سطح بالای بتن تا زیر

خط کش فلزی را اندازه می گیریم عدد بدست آمده به عنوان عدد اسلامپ شناخته می شود.میزا ن اب موجود در بتن عامل

اصلی روانی یا سفتی در بتن می باشد

-آزمایش نفوذ استاندارد   (SPT)

آزمایش  spt  متداول ترین آزمایش می باشد  این آزمایش به شکل صحیح . مناسبی جهت اجرای مهندسی در

اواخر دهه ی 1920 طراحی شده و اکنون نیز در سراسر جهان کاربرد دارد. این آزمایش از لحاظ اجرایی بسیار ارزان است و جهت

تعیین خصوصیات خاکها به ویژه در خاکهای درشت دانه به کار می رود.

جهت آزمایش یک نمونه گیری قاشقی دوکفه ای توسط یک میله ی حفار متصل شده در درون خاک را با یک چکش حفر میشود از

این نمونه گیری جهت گردآوری نمونه های دست خورده به منظور طبقه بندی نمونه های خاک در آزمایشگاه استفاده میشود.

فرایند آزمایش :

• ابتدا یک گودال را تا عمق مشخصی حفر می کنیم و ابزار حفاری را از محل خارج می سازیم .

• نمونه گیری ،قاشق دو کفه ای درون گودال قرار داده شده و به میله فولادی متصل می شود.میله فولادی نمونه گیر را بایک چکش با نیروی با نیروی 326نیوتن به یکدیگر وصل می کند.

• چکش را تا فاصله 067 میلیمتری بالا برده سپس رها می شود .این عمل تا زمانی که نمونه گیری به اندازه 754 میلی متری درون خاک فرو رود ادامه می یابد.

• تعداد ضربات در بازه های 051 میلی متری ثبت می شود.

• شماره ی N  که از جمع بستن تعداد ضربات جهت بازه های اولین نمونه گیری 150 میلی متر به دست می آید محاسبه می شود مقدار اولین 150 میلیمتر

• به منظور ارجاع دادن استفاده نماید.

• خارج کردن قاشق نمونه گیری ، خارج کردن خاک جهت نمونه گیر و حفظ نمونه جهت آزمایشات در آزمایشگاه می باشد.

• حفاری گودال جهت اعماق بیشتر و تکرار آزمایشاتی که ذکر شد.

 آزمایش نفوذ مخروط(C P T)

آزمایش C P T  به طور متداولی در اروپا (جهت سالیان طولانی ) مورد استفاده قرار می گیرد و در آمریکای شمالی نیز در حال حاضر متداول می باشد .

تحقیقات گسترده ای روی آزمایش C P T  و مفید سازی آن جهت کارهای مهندسی انجام شده است .دو نوع از مخروط های مورد استفاده در C P T

شامل مخروط پیزو می باشند .جهت انجام C P T مخروط که روی یک ارابه سوار است درون زمین رانده می شود و یک پیستون هیدرولیکی با نیروی

30 تنی را هل می دهد و حس گرها در مخروط مقاومت نفوذ را اندازه میگیرند.

مقاومت مخلوط  نیروی کل مخروط تقسیم بر سطح تصویر آن است اصطحکاک جانبی مخروط مجموع نیرو اصطحکاکی عمل کننده در غلاف های

اصطحکاکی تقسیم بر مساحت سطح مقطع آن می باشد.همچنین حس گرهای مخروط پیزو جهت اندازه گیری های فشار آب حفره ای تولید شده

طی پیش رانش حفره در خاک به کار می رود. اندازه گیری های فشار آب حفره ای به تعریف نوع خاک و ارزیابی های خصوصیات در جای خاک شامل

ضریب تحکیم، رسانش هیدرولیکی کمک می کند .

 آزمایش  تعیین مقدار هوای مخلوط بتن تازه به روش فشاری

کاربرد

این آزمایش روش تعیین مقدار هوای مخلوط بتن تازه را بر اساس تغییر حجم آن تحت اثر فشار شرح می دهد.

این روش برای بتن و ملاتی که با مصالح سنگی نسبتا سنگین ساخته می شوند تنظیم شده است.

ضریب تصحیح مصالح سنگی برای این دانه ها را می توان با این روش انجام داد. این روش برای بتنی که با دانه های

سبک ، سرباره ی کوره ی آهن گدازی یا دانه های بسیار متخلخل ساخته می شود قابل استفاده نمی باشد.در این

موارد باید از آزمایش ASTM C173 استفاده کرد.همچنین از این روش نمی توان برای بتن غیر خمیری که در کارخانه ها

برای ساخت بلوک و نظایر آن به کار می رود استفاده نمود.

اهمیت و کاربرد

این آزمایش برای تعیین مقدار هوای بتن تازه به جز هوایی که می تواند در داخل حفرات درون ذرات وارد شود، طرح ریزی شده است .

به همین لحاظ این روش برای بتنی که با مصالح سنگی توپر و سنگین ساخته می شود قابل استفاده است. در این روش لازم است

ضریب تصحیح مصالح سنگی تعیین گردد.

مقدار هوای بتن سخت شده ممکن است از آنچه به وسیله این روش تعیین می شود بیشتر یا کمتر باشد. این کمیت به نحوه ی متراکم

کردن بتن، توزیع یکنواخت و پایداری حبابهای هوا در بتن تازه و سخت شده، دقت بررسی میکروسکوپی ، مدت قرار گرفتن بتن در معرض

عوامل محیطی ،مرحله تحویل ( یعنی این که آیا مقدار هوای بتن تازه قبل یا بعد از پمپاژ یا لرزاندن بتن تعیین می شود) و عوامل متعدد

دیگری بستگی دارد.

وسایل آزمایش

وسیله ی اندازه کیری حجم هوا: بدین منظور دو نوع وسیله مناسب ساخته شده است که بر اساس قانون بویل عمل می کنند

وسیله اندازه گیری حجم هوا از نوع اول: این وسیله از یک ظرف و یک درپوش ساخته شده است. نمونه ی بتن با حجم معینی در

ظرف مخصوص دستگاه آزمایش ریخته می شود و روی آن تا ارتفاع مشخصی با آب پر میگردد. سپس آب را تحت فشار معینی قرار

می دهند. در نتیجه آب به داخل خلل و فرج نمونه ی بتن نفوذ می کند و سطح آن پایین می آید. دستگاه طوری مدرج شده است که

از روی آن می توان با توجه به نزوا سطح آب درصد هوا در نمونه بتن را قرائت کرد. 

وسیله اندازه گیری حجم هوا از نوع دوم: این وسیله از یک ظرف و یک درپوش تشکیل می شود

از آرماتوریاب و کاور متر بتن BOSCH مدل D-Tect 120 برای اسکن شبکه میلگرد در بتن استفاده می گردد.

اسکن می تواند حاوی اطلاعاتی همچون :

1- قطر میلگرد

2- محل و کاور میلگردهای مدفون در بتن باشد.

دستگاه اسکن میلگرد در بتن انواع مختلفی دارد که با توجه به نوع قدرت می توانند میلگردها را در اعماق مختلف نمایش دهند.

التراسونیک جهت تعیین سرعت برش سنگ استفاده می گردد.

مقاومت سنج بتن دستگاهی است که جهت بررسی سیستم حفاظت کاتدی و تعیین نسبت آب و سیمان و ... مورد استفاده قرار می گیرد.اندازه گیری میزان خوردگی با دقت بسیار بالا توسط این دستگاه صورت می گیرد.

چکش اشمیت دستگاهی جهت سنجش ویژگیهای ماده های کش سان و به ویژه سنجش مقاومت فشاری مورد استفاده قرار می گیرد.ست این چکش متشکل است از جعبه قابل حمل ، بروشور و سنگ ساب .

وسایل مورد نیاز در آزمایش مقاومت فشاری با چکش اشمیت :

* چکش بازتاب (اشمیت) 

* سنگ سنباده جهت سائیدن سطح بتن هوازده و همچنین مسطح کردن سطح بتن

* سندان یا صفحه فولادی از جنس فولاد بسیار سخت با قطر 15 سانتیمتر جهت کالیبراسیون

انواع چکش اشمیت عبارتند از :

1- چکش آشمیت آنالوگ ساخت کمپانی Matest ایتالیا

2- چکش اشمیت دیجیتال ساخت کمپانی Matest ایتالیا

3- چکش اشمیت آنالوگ (ساخت کشور چین)

کرنومتر ابزاری است که برای اندازه‌گیری یک مقطع زمانی طراحی شده است.کرنومتر زمان را از لحظه ای که فعال شده تا لحظه ای که متوقف می‌شود محاسبه می‌کند.