آزمایش فشارسنجی  (PMT)  

آزمایش فشارسنجی  (PMT) جهت اندازه گیری فشار و حجم به منظور تعیین فشار و مقاومت خاک مجاور مورد استفاده قرار می گیرد .

الف - مخروط های پیزو معمولی

ب - آرایه های نفوذ مخروط مربوط را با کمک گرفتن از وزن ارابه به عنوان نیروی عکس العمل درون خاک هل می دهد.

ج- نمودارهای نوعی مخروط های پیزو و تفسیر داده ها.

تجهیزات داخل چاه از پیش حفاری شده قرار گرفته و با یک مته حفار وصل می شود تا یک فشار سنج خودکار را به وجود بیاورد.

فشارسنج یک بالن استوانه ی بوده که داخل زمین قرار می گیرد و با فشار باد پر می شود .

انبساط حجمی بالن تا زمان گسیختگی خاک با رسیدن فشار به حد وسیله اندازه گیری ادامه می یابد.حد وسیله زمانی است

که کل حجم محفظه ی منبسط شده دو برابر محفظه ی اولیه باشد.

نتایج PMT  اندازه گیری های مستقیم تری از تراکم پذیری خاک وتنش های جانبی را نسبت به SPT و CPT ارائه می دهد تنها

نقص این آزمایش مشکلات اجرایی آن است بدین معنی که مجری می بایست در اجرای آن ماهر باشد.

این آزمایش هراز چند گاهی در اکثر کشورها انجام می شود اما پیش بینی می شود در آینده استقبال بیشتری گردد.

 شناسایی ژئوفیزیکی

برخلاف آزمایشاتی که قبلا" مورد بحث قرار دادیم روش شناسایی ژئوفیزیکی امکان ارزیابی سریع از لایه های خاک زیرین و نیز

امکان پوشش نواحی بزرگ تر را فراهم می آورد ودر برخی موارد ارزان تر می باشد .نتایجی که از این آزمایش ها به دست می آیند

صریح نبوده و نیاز به تفسیرهایی موردی (توسط استفاده کننده) دارند .

سه مورد از اکتشافات ژئوفیزیکی عبارتند از :

انکسار لرزه ایی

مقاومت الکتریکی و لرزه ای چاه به چاه (جهت اطلاعات بیشتر به بوتلر 2005 مراجعه شود )

انعکاس لرزه ایی مظالعات انکساری هستند که جهت انجام این آزمایش یک وسیله ی کوبنده چکش یا یک بار انفجاری

کوچک جهت ایجاد یک اثر روی یک نقطه ی کوچک A روی سطح استفاده می شود و زمان رسیدن اعوجاجات در نقطه ی دیگر مشاهده

و ثبت می شوند. رسیدن اعوجاجات با یک ژئوفون ثبت می شود .امواج لرزه ای حرکت کننده در مصالح خاک و سنگ مرتبط با چگالی

والاستیسیته ی مصالح هستند .اگر خاک خیلی متراکم باشد سرعت حرکت امواج لرزه ای حرکت کننده به سمت پایین نقطه ی اثر درون

خاک طوری منکسر می شوند که به صورت طولی درون بخش بالایی لایه ی خاک حرکت کرده و سرانجام سطح زمین برمی گردند.

این تکنیک جهت تخمین عمق لایه های سخت مکان یابی چاه های فاضلاب و پیدا کردن عمق آب زیر زمینی به کار می رود.

مطالعات لرزه ای چاه به چاه و درون چاهی از سرعت موج برشی جهت محاسبه ی مدول برشی خاک در عمق مشخص استفاده می کنند.

به طوری که جهت مطالعات لرزه ای چاه به چاه دو چاه در فاصله ی مشخص از هم حفاری می شوند یک منبع موج لرزه ای درون یکی از چاه ها قرار داده شده

و درون چاه دیگر یک دستگاه گیرنده موج قائم نصب شده که امواج فرستاده شده را ثبت می نماید .جهت مطالعات لرزه ای درون چاهی تنها یک چاه حفر می شود.

به صورتی که گیرنده ی سرعت درون آن نصب شده و امواج لرزه ای ازروی سطح زمین منتشر می شوند .روش مقاومت الکتریکی با به کار بردن یک

جریان الکتریکی مقاومت در مقابل حرکت را در مسیر خاک تعیین می کند انواع خاک ها با مقادیر مختلف تجمع یون های محلول درآب دارای مقاومت الکتریکی

مختلفی هستند.جهت این هدف چهار الکترود در یک خط سیستم روی سطح قرار داده می شوند،یک جریان الکتریکی بین دو الکترود برقرار شده و افت ولتاژبین

دو الکترود دیگر ثبت می شود تا وجود و عمق لایه های مختلف خاک و عمق جدولآب زیرزمینی تعیین شود.

نتایج مطالعات شناسایی خاک

مهندسی ژئوتکنیک به ثبت و نگهداری سازمان یافته ی اطلاعات حاصل از مطالعات شناسایی خاک نیاز دارد.به همین دلیل تهیه و رسم یک نقشه یا طرح مهندسی

جهت تعیین موقعیت ها و وضعیت های شناسایی خاک به شکلی که تمام گودال ها ،چاه ها و موقعیت آزمایش ها به طور مشخصی مکان یابی شوند بسیار حائز اهمیت است.

یک مثال کلی از طرح مهندسی جهت تعیین موقعیت چاهای شناسایی خاک در یک سایت ساختمانی را نشان می دهد . اطلاعات به دست آمده از چاه های مختلف معمولا"

در پروفایل های خاک ارائه شده و در قالب جدول مرتب سازی می شوند .

اطلاعات جهت هر یک از لایه های خاک ارائه می شوند که شامل توصیف و طبقه بندی خاک .عمق جدول .آب زیرزمینی.میزان آب درجا.حد روانی و خمیری.مقادیر ضربه ی SPT 

نتایج آزمایش SV و سایر مقادیر به دست آمده از آزمایشات آزمایشگاهی فشاری محدود نشده است .

پروفیل خاک همچنین می بایست شامل اطلاعات مورد نیاز جهت شناسایی کامل پروژه .کارفرما.شرکت آزمایش کننده ی خاک .موقعیت چاه ها .وسیله ی حفاری .زمان .آب و هوا.

نوع پوشش ها. نمونه گیر . نوع چکش و مواردی نظیر آنها باشد.